Vrijdag 5 juli 2024
Op zondag 30 juni organiseerde wijk noord een bezoek aan het stift en de Amelberga basiliek van Susteren. Met 13 personen werden we door een gids rondgeleid door meer dan 1000 jaar geschiedenis. We begonnen in het stift, waar de heiligdommen worden bewaard. Het is het enige van de drie bewaarde schatkamers in Nederland, naast de twee uit Maastricht.

We bewonderden de oudste boeken van Nederland, de reliekbuste van Amelberga (geboren in 890, stichteres en patroonheilige) gemaakt door Jan van Steffensweert. Zij voedde de drie dochters van koning Zwentibold op, Benedicta en Cecilia. De derde dochter, Relindis, werd kluizenaar!

Het klooster en de kerk werden gebouwd door Pepijn van Herstal en in 714 geschonken aan St. Willibrord. In de 8ste eeuw kwam Willibrord hier het evangelie brengen als halteplaats tussen Utrecht en Echternach. Hij werd opgevolgd door Bonifatius, Gregorius en Albricus. Ze liggen allen begraven onder het altaar van de kerk. We bewonderden de 1000 jaar oude houten reliekschijn van Amelberga, onlangs uitgeleend aan het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, samen met de zilveren byzantijnse platen. In Leiden was een tentoonstelling rondom het jaar 1000.
Het beroemdste boek is het evangelarium, daterend uit 700, met de 4 evangelisten. In 1174 geschonken aan de kloostergemeenschap en nu opnieuw in elkaar gezet door Lieve Matteo uit Leuven. We zagen ook een prachtig geborduurde bewaardoek, waarin de schedel van Amelberga is bewaard. Het klooster werd ook jarenlang bewoond door adelijke stiftdames.

Daarna bewonderden we de 1000 jaar oude Ottomaanse kerk, vanaf 2014 is dit een basiliek. De oudste stenen waren nog zichtbaar. Zelfs enige rode stenen uit de Romeinse tijd. De stiftdames waren afgebeeld in het zwart in de zijmuren. In de tijd van de pest schraapten de mensen het zouthoudend gruis van de grote zuilen af- het dichtst bij het altaar, bij God- en deden dat door het eten om er beter van te worden.
Boven het altaar hing de houten calvarigroep: Maria, Jezus en Johannes, gemaakt door een Keulse beeldhouwer! De crypte is de enig buiten gebouwde crypte van Nederland. De meeste crypten zijn namelijk ónder de kerk gebouwd. In de crypte zien we een sarcofaag uit 800. We weten niet wie het is!

Eén keer in de 7 jaar is de Heiligdomsvaart; een optocht door Susteren met alle relieken uit het stift. Het spel ‘Het weerlicht der eeuwen’ wordt dan opgevoerd bij de basiliek. Het spel neemt ons mee door de hele geschiedenis van deze kerk. Met Amelberga, Willibrord en koning Zwentibold op een galopperend paard, terwijl roofvogels door de ruimte vliegen. Een aanrader voor 2028!

Daarna was er koffie en taart bij de organisatoren, Wim en Hennie Prins. Zij worden hartelijk bedankt voor de geslaagde middag.

Doetien  Benz